Lezen & spreken
15 juni 2024
Wat de lezer van deze site er precies mee weet blijft een raadsel, maar het is toch een nieuwtje. De bijgaande foto van mij en Patricia de Groot, redacteur bij Querido uitgevers voert het onvermijdelijke Instagaram-moment op waarop we het champagneglas heffen om te vieren dat ik zojuist een contract heb getekend. Querido verwelkomde mij en ik verheug me op de samenwerking. Deze zomer begin ik aan het essayboek dat volgend jaar voltooid moet zijn.
05 mei 2024
![]()
Dit is het nieuwe nummer van De Gids, met een themagedeelte over Lucebert.Het is gemaakt in samenwerking met het Stedelijk Museum Alkmaar waar een grote Lucebert tentoonstelling te zien is. Prachtig om te zien hoe dichters van verschillende generaties moeite doen zich tot de oude meester te verhouden. Lees Kyrke Otto, Iduna Paalman, Mischa Andriessen, Maria Barnas, Ascha Karami, Yasmin Namavar, H.C ten Berge, Marije Langelaar, Peter Verhelst, Maria van Dordrecht en Dirk Vis.
In het essay van Marleen Slooff vraagt ze zich af wat zijn hang naar mystiek zegt over de brieven met nazistische denkbeelden die hij als achttienjarige schreef. Arnon Grunberg schreef een open brief aan Lucebert, waarin hij de jeugdige verleiding door nazi-denkbeelden als een vorm van geëxalteerd idealisme beziet, als een hang naar de figuur van de dichter-profeet.
Buiten het thema-gedeelte wijs ik graag op twee titels: het boeiende essay van Roland Kupers (Een pleidooi voor onbescheidenheid) die in de lectuur van The Dawn of Everything van Graeber and Wengrow inspiratie vindt voor een kentheoretische sprong in het wetenschappelijk denken over de geschiedenis en de maatschappij. Tegen reductionisme en voor een kennismodel dat complexiteit waardeert. De andere titel is het korte verhaal ‘boelie, een nieuw liefdesverhaal’ van Thom Wijenberg. Een geestige en ontroerende hedendaagse verbeelding van verliefdheid, die zich deels ook in een psychedelische of virtuele realiteit lijkt af te spelen.
Dit is het nieuwe nummer van De Gids, met een themagedeelte over Lucebert.Het is gemaakt in samenwerking met het Stedelijk Museum Alkmaar waar een grote Lucebert tentoonstelling te zien is. Prachtig om te zien hoe dichters van verschillende generaties moeite doen zich tot de oude meester te verhouden. Lees Kyrke Otto, Iduna Paalman, Mischa Andriessen, Maria Barnas, Ascha Karami, Yasmin Namavar, H.C ten Berge, Marije Langelaar, Peter Verhelst, Maria van Dordrecht en Dirk Vis.
In het essay van Marleen Slooff vraagt ze zich af wat zijn hang naar mystiek zegt over de brieven met nazistische denkbeelden die hij als achttienjarige schreef. Arnon Grunberg schreef een open brief aan Lucebert, waarin hij de jeugdige verleiding door nazi-denkbeelden als een vorm van geëxalteerd idealisme beziet, als een hang naar de figuur van de dichter-profeet.
Buiten het thema-gedeelte wijs ik graag op twee titels: het boeiende essay van Roland Kupers (Een pleidooi voor onbescheidenheid) die in de lectuur van The Dawn of Everything van Graeber and Wengrow inspiratie vindt voor een kentheoretische sprong in het wetenschappelijk denken over de geschiedenis en de maatschappij. Tegen reductionisme en voor een kennismodel dat complexiteit waardeert. De andere titel is het korte verhaal ‘boelie, een nieuw liefdesverhaal’ van Thom Wijenberg. Een geestige en ontroerende hedendaagse verbeelding van verliefdheid, die zich deels ook in een psychedelische of virtuele realiteit lijkt af te spelen.
Blog
12 11 2024
Anti-semitisme? Integratie crisis? Ontaard?
Er wordt grote ophef gemaakt over de knokpartijen tussen hooligans van Maccaabi Tel Aviv en Amsterdamse jongeren. Beide partijen lieten zich leiden door hysterisch vijanddenken opgestookt door de media-oorlog die deel uitmaakt van de fysieke oorlog in het Midden Oosten. De met testosteron aangewakkerde tribale geweldscultus rond het voetbal hielp niet.
Ieder weldenkend mens snapt dat een eigen vrije Palestijnse staat geen stap dichterbij komt door barbaarse acties als die van Hamas op 7 oktober 23, net zo goed als ieder weldenkend mens doorziet dat de verwoesting, moordpartijen en doelbewuste uitputting van de Gazanen, die internationaal als genocide erkend worden, niet geloofwaardig vallen aan te merken als zelfverdediging of vergelding voor 7 okt.
Nu gaat het ook nog eens over anti-semitisme en de timing van de gebeurtenissen (de herdenking van de Kristall nacht in 1938) kon niet beroerder. Wat mij erg verbaast is dat ik niemand in dit krankzinnige gekrakeel heb horen vragen hoe het komt dat als plattelandsjongeren uit de Biblebelt of de Achterhoek een Joodse begraafplaats vandaliseren, hakenkruizen op muren spuiten en in hun app-groepen spreken over kankerjoden die het Nederlandse volk bedriegen en uitzuigen dankzij hun holocaust-sprookje, niemand rept van een integratie-crisis en ook het woord ontaard ongebruikt blijft.
Ook als de Hongaarse vrienden van Wilders een universiteit verbieden en kranten oprollen omdat ze gefinancierd zijn door George Soros, die deel uitmaakt van een kosmopolitisch joods complot om het Hongaarse volk te vergiftigen met liberale, geloof en gezin ondermijnende waandenkbeelden, zal niemand het woord ontaard in de mond nemen, zelfs linkse politici niet.
De keuze van premier Schoof voor het woord ontaard ruikt naar Nazi-propaganda. Het suggereert dat de aangesprokene (of het nu een homoseksueel, een Moslim, een Jood of een atheïst is) geen volwaardig mens is, maar een beestachtige, minderwaardige mensensoort, een Untermensch. Die mag je vervolgens beroven van hun grondrechten, oftewel hun staatsburgerschap afnemen en deporteren. Blijkbaar is de ene anti-semiet de andere niet.
Dat is wat we meemaken: dat de bestrijding van anti-semitisme het ideale vehikel wordt voor anti-democratische, racistische repressie-politiek.
Wat mankeert politici die zichzelf democraat noemen dat ze dit niet benoemen voor wat het is? Hadden we geen grondwet?
08 07 2024
Onlangs bezocht ik in Rotterdam, in een van de straten rond de Kuip, de geheimzinnige straatkunsteaar Jimmy Granti. Al meer dan tien jaar lang verspreidt hij een beeld in de straten van tientallen steden ter wereld: het gezicht van Cor Eversteijn, legendarische Rotterdamse bokser en herenkapper. Het verschijnt in beeld op een spandoek in de handen van een toeschouwer bij de Rotterdamse Marathon die op Studio Sport verslagen wordt. Of zoals op dit houten plankje dat zomaar aan een bank in een park kan zijn gelijmd. De foto is van Carel van Hees, uit 1983, niet lang voordat Cor veel te vroeg overleed. De aanwezigheid van de honderdduizend stickers op lantaarnpalen, blinde muren, deuren, eletriciteitshuisjes en fietskratten van dit gezicht in Antwerpen, Praag, Miami, Assen en Amsterdam roept andere betekenissen op dan Carels foto destijds in 2011 in het Boymans van Beuningen Museum of in het boek dat we met Yvo Zylstra maakten over Cor in datzelfde jaar.
Jimmy Granti’s jarenlange obsessieve toewijding (hij heeft het over wandelingen van dertig kiometer om even lekker te knallen met een tas vol stickers) zijn een vorm van guerilla gardening: iedere sticker een zaadje waaruit de bloem van aandacht en nieuwsgierigheid kan ontkiemen naar het verhaal van Cor Eversteijn. Een verhaal over branie en sport, roem en eenzaamheid, aanstekelijke energie en een ziel met een gat erin. Jimmy Granti werd gegrepen door Cors intense blik en voelt zich sindsdien verplicht iedereen het spoor naar de herinnering aan Cor te volgen.
16 06 2024
Bij het begin van het werk aan een nieuw boek dringt zich altijd weer dit beeld op. A-Kerkhof Groningen 1981, aan die tafel, op die stoel (waar ik nog altijd op zit), aan die schrijfmachine die nog altijd vlak in de buurt is, met de aandoenlijke arogantie van de jeugd op het gezicht, en een hoofd vol dromen en verwarring. De belichaming van The Beginners Mind. Alles kan.
Hoe angstaanjagend het ook is, ik wil dat het volgende boek ontstaat als een debuut: als de beheerste explosie na de kernfusie van een heel voorgaand leven.
05 mei 2024
Welkom op mijn nieuwe site. Met dit kleurige beeld dat ik maakte op een korte reis naar de dorpen in de bergen rond de Araku Vallei in het zuid-oosten van India maak ik een nieuw begin online. Hier rechts, onder de titel Lezen & spreken vind je een lijst met recente publicaties en optredens. Ik zet er ook verwijzingen op naar nieuwe nummers van De Gids. In dit blog in de linker kolom schrijf ik regelmatig korte stukjes over boeken die ik las, ontmoetingen die ik had of films die ik zag. Net als op mijn vorige blog zal er wel eens een schrijfmachine voorbij komen.